Online informatieavond over het nieuwe azc-contract 9 december 2024

Nee, het COA heeft geen toestemming nodig van de gemeente om het huidige contract met 5 jaar te verlengen in 2028. 
De gemeente en COA hebben een samenwerkingsovereenkomst waarin staat dat het huidige contract elke 5 jaar wordt verlengd.
 

De gemeente heeft een contract met COA voor het azc. De gemeente heeft heel goed laten uitzoeken welke juridische mogelijkheden er zijn met dit contract. Het azc sluiten is niet haalbaar. De enige manier om iets te doen met de wens van inwoners en de gemeenteraad, is met COA een nieuw contract sluiten. Met als belangrijk doel minder overlast, een van de voorwaarden uit het inwonersonderzoek waaronder een nieuwe vorm van opvang voor inwoners acceptabel is. 
 

We kunnen alleen ons eigen contract met COA beoordelen. In het contract tussen de gemeente en COA zit wel een mogelijkheid om te ontbinden, maar alleen als het COA nalatig is. Zo lang COA zich inspant voor verbetering, is geen ontbinding mogelijk. Voor COA is het azc in Budel één van de belangrijkste locaties in Nederland. COA doet er daarom alles aan om aan deze inspanningsverplichting te voldoen. 

Bekijk voor meer informatie hierover de video Waarom kan het contract met COA niet opgezegd worden? Of beëindigd op de einddatum in 2028?
 

De zwaarte van incidenten is niet van invloed op het contract tussen de gemeente en COA. Als er strafbare incidenten plaatsvinden, is het aan de rechter om deze te beoordelen. 
Het contract tussen de gemeente en COA kan alleen ontbonden worden als het COA nalatig is. Zo lang COA zich inspant voor verbetering, is geen ontbinding mogelijk. Voor COA is het azc in Budel één van de belangrijkste locaties in Nederland. COA doet er daarom alles aan om aan deze inspanningsverplichting te voldoen. 

Bekijk voor meer informatie hierover de video Waarom kan het contract met COA niet opgezegd worden? Of beëindigd op de einddatum in 2028?
 

De gemeente heeft nu 2 contracten met het COA: een bestuursovereenkomst en een samenwerkingsovereenkomst. In de samenwerkingsovereenkomst (deze is leidend) staat dat de bestuursovereenkomst elke 5 jaar wordt verlengd. Dit contract is in december 2019 ondertekend door het college van B&W. 
 

De gemeente heeft een langdurig contract met het COA. Met het huidige contract kan het azc weggaan als COA het contract opzegt of als de gemeente kan aantonen dat er wordt voldaan aan de voorwaarden voor ontbinding. 

Bekijk voor meer informatie hierover de video Waarom kan het contract met COA niet opgezegd worden? Of beëindigd op de einddatum in 2028?

Het COA zet nu soms bewoners voor enkele uren buiten het azc, als zij de huisregels overtreden. Dit gaat dus niet altijd om overlastgevers.   
In het nieuwe contract kan de gemeente bij blijvende, ernstige overlast door bewoners van het azc, van COA eisen om maatregelen te nemen. Als dit onvoldoende gebeurt en de ernstige overlast blijft, dan kan de gemeente het aantal opvangplekken verminderen en uiteindelijk de opvang zelfs tijdelijk of definitief sluiten. 
 

In het huidige contract staat dat het elke 5 jaar wordt verlengd. Dat betekent dat het contract eigenlijk geen einddatum heeft. COA en de gemeente hebben onderhandeld over de voorwaarden van een nieuw contract. Onderhandelen betekent zoeken naar een middenweg waar beiden het mee eens zijn. De verlenging van 10 jaar is één van de uitkomsten van deze onderhandelingen. 
 

COA en de gemeente hebben onderhandeld over de voorwaarden van een nieuw contract. Onderhandelen betekent zoeken naar een middenweg waar beiden het mee eens zijn. De verlenging van 10 jaar na het 1 jaar uitstel, is één van de uitkomsten van deze onderhandelingen. 
 

Nee, de locatie heeft nooit ter discussie gestaan. 
 

Nee, de plannen van Defensie staan los van de contracten tussen COA en de gemeente. Defensie heeft meer ruimte nodig om Nederland veilig te houden. Dit is nodig omdat de veiligheidssituatie in de wereld verandert. Daarom zijn ze op zoek naar meer ruimte voor bijvoorbeeld kazernes, opslagplaatsen en oefenterreinen. Het kabinet besluit waar Defensie mag uitbreiden en houdt daarbij rekening met andere belangrijke zaken, zoals ruimte voor woningbouw en bedrijventerreinen, opvang van asielzoekers, landbouw en natuur.
 

De gemeente ontvangt van de Rijksoverheid geld voor het azc. Vanuit het Faciliteitenbesluit ontving de gemeente de afgelopen jaren tussen €600.000 en €900.000. Hieruit betaalde de gemeente ook de kosten voor het azc, zoals veiligheid en toezicht, juridische kosten, personele inzet van de gemeente en communicatie. Het bedrag dat jaarlijks overblijft (€150.000-€200.000) gebruikt de gemeente voor verschillende voorzieningen voor heel Cranendonck. Ook ontvangt de gemeente geld vanuit de SPUK (specifieke uitkering overlastgevende asielzoekers) voor maatregelen tegen overlast. In 2024 was dit €200.000. Dit zet de gemeente helemaal in voor extra veiligheid en toezicht. 
 

De gemeente ontvangt van de Rijksoverheid geld voor het azc. Hieruit betaalt de gemeente de kosten voor het azc, zoals veiligheid en toezicht, juridische kosten, personele inzet van de gemeente en communicatie. Het bedrag dat jaarlijks overblijft (€150.000-€200.000) gebruikt de gemeente voor verschillende voorzieningen voor heel Cranendonck. 
 

Nee, dat klopt niet. Het geld dat de gemeente van de Rijksoverheid krijgt voor het azc is wettelijk vastgelegd. Dit geld gebruikt de gemeente om de kosten voor het azc te betalen, zoals veiligheid en toezicht, juridische kosten, personele inzet van de gemeente en communicatie. Wat overblijft voegt de gemeente toe aan de zogenaamde 'algemene middelen' en gebruiken we voor verschillende voorzienigen voor heel Cranendonck. De gemeente stemt jaarlijks de uitgaven af op de inkomsten in de begroting. De bijdrage van het Rijk is dus samen met de overige inkomsten onderdeel van de gemeentelijke begroting. 
 

De hoogte van de bijdrage van de Rijksoverheid hangt mede af van het aantal opvangplekken. Dus minder opvangplekken betekent minder inkomsten. Op dit moment kunnen we nog niet inschatten wat dit precies betekent voor de begrotingen van de komende jaren.
 

Asielzoekers hebben dezelfde basisrechten als ieder ander in Nederland en zijn dus vrij om te gaan en te staan waar ze willen. Het COA is niet bevoegd om mensen op te sluiten of in hun bewegingsvrijheid te beperken.
 

Asielzoekers hebben dezelfde basisrechten als ieder ander in Nederland en zijn dus vrij om te gaan en te staan waar ze willen. Het COA is niet de bevoegd om mensen op te sluiten of in hun bewegingsvrijheid te beperken. Het COA registreert wel wie het terrein verlaten of binnenkomen. De entrée van de COA-locatie in Budel heeft een tourniquet met pasjessysteem.

 

Het azc ligt op terrein van Defensie. Er zijn maar 2 mogelijkheden om vanuit bestaande wegen op het azc te komen: aan de Randweg-Oost en de Kuikensvendijk. De poort aan de Randweg-Oost is voor bevoorrading, personeel en alle bewoners. Behalve voor de groep potentiële overlastgevers van de verscherpt toezichtlocatie (vtl). Voor hen is het azc alleen toegankelijk vanaf de Kuikensvendijk. Deze ingang kan niet gebruikt worden door verkeer, omdat deze aan een Natura 2000 gebied grenst. Ook zou een verplaatsing van de entree een adreswijziging en vele procedures en kosten met zich meebrengen. 
 

Het COA is verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van de asielzoekers, zo lang als zij in afwachting zijn van het besluit van de IND of zij in Nederland mogen blijven of niet. In beginsel zijn de gemeente en de provincie verantwoordelijk voor het openbaar vervoer en de toegang hiertoe. Over de bereikbaarheid van het azc met het openbaar vervoer vinden gesprekken plaats.
 

Overlast voorkomen is lastig. Wel kan je de kans op diefstal en inbraak te verkleinen, bijvoorbeeld door altijd je fiets, auto, huis, garage en schuur op slot te doen. En 's avond als je weggaat een lamp aan te laten, zodat het lijkt alsof je thuis bent.
Ervaar je overlast? 

• Bel dan tijdens kantooruren handhaving van de gemeente op 0495 43 11 00 of de politie op 0900 8844.
• Is het spoed, zie je iets verdachts of zie je een misdrijf? Bel dan meteen 112."
   

Als er voldoende aanleiding is en eerdere maatregelen niet het gewenste effect hebben gehad, kan de gemeente camera's inzetten voor extra toezicht in bijvoorbeeld woonwijken. Hiervoor gelden zeer strenge voorwaarden. Daardoor is het niet waarschijnlijk dat er cameratoezicht komt in de wijken. 
 

Door de continue in- en uitstroom van mensen op deze locatie varieert de gemiddelde leeftijd. Op dit moment (dec 2024) is de jongste bewoner 5 dagen oud en de oudste 85 jaar. Over het algemeen ligt de gemiddelde leeftijd tussen de 38 en 42 jaar.

 

De ervaring leert dat veel mannen alleen op reis gaan om asiel aan te vragen, omdat het (vaak) om een gevaarlijke reis gaat; vrouwen en kinderen krijgen tijdens een vluchtreis vaker te maken met mensenhandel, uitbuiting en andere gevaren. Veel van deze mannen hopen hun gezin over te mogen late komen als ze een verblijfstatus krijgen. 
 

De gemeente is verantwoordelijk voor basisonderwijs. in overleg met schoolbestuur is voor de bestaande school in Maarheeze gekozen. Het voortgezet onderwijs is wel gehuisvest op het azc-terrein. Indien andere gemeenten niet zelf voortgezet onderwijs aan leerlingen kunnen bieden, kunnen zij tijdelijk op de azc-school terecht. Dat geldt niet voor de basisschoolleerlingen.
 

Iedere gemeente heeft de verplichting statushouders te huisvesten.
 

Voor nu komt er geen procesbeschikbaarheidslocatie (pbl). De rechter heeft geoordeeld dat de pbl volgens de wet niet is toegstaan. Voordat de rechter deze uitspraak deed, hebben de gemeente en COA hierover wel gesproken. De gemeente heeft gezegd alleen toestemming voor een pbl te willen geven als buiten de pbl geen andere potentiele overlastgevers op het azc zijn. Dit kon COA niet beloven. Daarom heeft de gemeente geen toestemming gegeven. 
 

Het nieuwe contract stopt hoe dan ook in 2038 of 2039. Of de gemeente daarna opnieuw een contract met COA wil sluiten is een keuze die het toekomstige college van B&W en gemeenteraad tegen die tijd kunnen nemen.  
 

Tijdens de online informatieavond heeft de gemeente een tijdlijn met een aantal belangrijke momenten en gebeurtenissen laten zien. Daarin hebben we voor de overzichtelijkheid ook meerdere momenten en gebeurtenissen weggelaten.